درمان دارویی سرگیجه((VRETIGO

چهار نوع ناقل عصبی در سه مجرای نیمه حلقوی عصبی سیستم دهلیزی وجود دارد که در تنظیم رفلکس های دهلیزی دخالت دارند.

تعدادی از ناقل های عصبی دیگر وچود دارند که تنظیم کننده می باشند. گلوتامات یک ناقل عصبی تحریکی میباشد

.استیل کولین اثر آگونیستی روی رسپتورهای موسکارینی دارد

.رسپتورهای مغزی موجود در ناحیهmedulla,pons ساب تایپ هایM2میباشند و تحریک این رسپتورها باعث بروزسرگیجه می شود.گلیسین وگابا ناقل های عصبی از نوع مهاری هستند. هیستامین موجود درسیستم دهلیزی در بروز بیماری حرکت دخالت داردوآنتی هیستامین هاعلائم این بیماری راکنترل می کنند.

هر دو ساب تایپ H1,H2روی سیستم دهلیزی اثر میگذارند.نور اپی نفرین شدت واکنش هایی را که در اثر تحریک سیستم دهلیزی ایجاد می شود تنظیم میکند وسروتونین باعث بروزحالت تهوع می شود.

تضعیف کننده های سیستم دهلیزی :

تضعیف کننده های سیستم دهلیزی به دارو هایی اطلا ق می شود که جهت در مان حرکات غیر ارادی چشم  ناشی از عدم تعادل یا بیماری حرکت مورد استفاده قرار می گیرند. تضعیف کننده های سیستم دهلیزی شامل سه گروه دارویی می باشند که عبارتند از:

آنتی کولینرژیک هاوبنزو دیا زپین ها, آنتی هیستامین ها

لیست دارو هایی که غالبا مورد استفاده قرار می گیرند در جدول شماره1 آمده است

جدول شماره 1: دازوهایی که در درمان سرکیجه مورد استفاده قرار می گیرند :

موارد احتیاط	دسته دارویی	عوارض جانبی دارو	دز درمانی دارو	نام دارو
هیپر تروفی پروستات	آنتی کولینرژیک آنتی هیستامین	آرام بخش	50-25 میلیگرم هر 6-4 ساعت	Meclizine (antivert)
وابستگی	بنزو دیاز پین ها	آرام بخش	5/0 میلیگرم دو بار در روز	Lorazepam (ativan)
وابستگی	بنزو دیا ز پین ها	آرام بخش	میلیگرم 0/5 دو بار در روز	Clonazepam (klonopin)
هیپر تروفی پروستات	آنتی کولینر ژیک آنتی هیستامین	آرام بخش	50 میلیگرم هر 6-4 ساعت	Dimenhydrinate (dramamin)
وابستگی گلوکوم	بنزو دیا زپین ها	آرام بخش	2 میلیگرم دو بار در روز 5میلیگرم به صورت وریدی	Dizepam (valium)
گلوکوم با زاویه باز احتباس ادرار	آنتی کولینرژیک تری سیکلیک آنتی هیستامین	آرام بخش درمقاد یربالا ایجاد آریتمی قلبی	50-10 میلیگرم مو قع خواب	Amitriptyline (elavil)

v      مقادیردرمانی در جدول برای بالغین میباشد

آنتی کو لینرژیک ها:

v      این داروها ( مانند :هیوسین )آ گونیست رسپتو رهای مو سکارینی هستند.

v      داروهای آنتی کولینرژیک با اثر مرکزی ( داروهایی که از سد حونی مغزعبور می کنند ) بیماری حرکت را کنترل می کنند.

v      داروهای آنتی کولینرژیک تا زمانی که علائم بروز نکرده باشد مو ثر می باشند.عوارض جانبی این داروها عبارتند از: خشکی دهان, با زشدن مردمک, خواب آلودگی , یبوست واحتباس ادرار .

آنتی هیستا مین ها :

آنتی هیستامین هایی که از سد حونی مغزعبور می کنند و روی سیستم اعصاب مرکزی اثر می کنند جهت  پیشگیری از بیماری حرکت موثر می باشند.

این داروها شدت علائم را کاهش می دهند, حتی اگر بعد از بروز این علائم مصرف شوند.تمام آنتی هیستامین ها  که برای درمان سرگیجه مصرف می شوند فعالیت آنتی کولینرژیکی نیزدارند .به غیر از astemizole (Hismanal)  که جهت درمان بیماری مینیر استفاده میشود داروهای انتی هیستامینیکی که از سدخونی مغزعبور نمی کنند برای در مان سر گیجه استفاده نمی شوند .

Astemizole یک داروی سمی بوده واز وقوع بیماری حرکت جلو گیری نمی کند به همین دلیل یک داروی موثر نمیباشد.

بنزو دیا زپین ها:

این دارو ها از طریق اثر بر روی رسپتورهای GABA پاسخ های سیستم دهلیزی را کاهش می دهند .

در دوز های پایین این دارو ها بسیار مو ثر می باشند .وابستگی ,اختلالات ذهنی وافؤایش خطر سقوط از عوارض جانبی این دارو ها  میباشد

Lorazepam .یک داروی موثر می باشدو با مصرف دارو به میزان5/0 میلیگرم دو بار در روز می توان از ایجاد وا بستگی جلوگیری نمود.   clonazepam به اندازه lorazepam   سیستم وستیبولار راتضعیف می کند   diazepam به میزان 2 میلیگرم در این موارد مفید می باشد.مصرف alprazolam به علت ایجاد سندرم محرومیت از دارو توصیه نمی شود .بنزو دیازپین های طولانی اثر برای درمان سر کیجه موثر نمی با شند.

دارو های ضد تهوع ( anti emetic(

جدول شماره 2 لیست داروهایی را که برای کنترل تهوع استفاده می شوند نشان می دهد.داروهای جدید داروهایی هستند که روی رسپتور های 5HT3 اثر می گذارند(kytril,zofran ) . انتخاب نوع دارو بستگی به روش مصرف وعوارض جانبی دارو دارد.

داروهای خوراکی برای تهوع های خفیف مورد استفاده قرار می گیرند.شیا ف ها در بیماران سر پایی که به علت عدم تحرک معده یا استفراغ قادربه جذب داروی خوراکی نیستند تجویز می شود. دارو های تزریقی برای بیماران بستری استفاده می شود. داروهایی که روی رسپتورهای 5HT3اثر می گذارند زمانی که داروهای دیگر موثر نباشند مصرف می شود. تعدادی از آنتی هیستامین ها که سیستم دهلیزی را تضعیف می کنند جزو دارو های ضد تهوع می باشند(meclizine) .

زمانی که یک داروی خوراکی بایستی مصرف شود  meclizineیک داروی مناسب می باشد. تنها عارضه جانبی این دارو خواب الو دگی می باشد.chlorpromazine, promethazine داروهایی از دسته فنو تیا زین ها هستند که احتمالااز طریق کاهش فعالیت دوپامین تهوع را کاهش می دهند.به علت اینکه این داروها دارای عوارض جانبی جدی از جمله دیستونی می باشند به عنوان داروهای درجه دوم شناخته شده اند و بایستی با احتیاط مصرف شوند .

دارو هایی که سر عت تخلیه معده را افزایش می دهند مانند:metoclopramideوپودر ریشه  gingerدر درمان تهوع موثر می باشند.metoclopramide آنتا گونیست دوپامین و داروی ضد تهوع قوی می باشداما در پیشگیری ازبیماری حرکت مو ثر نیست.domperidone مشابه متوکلو پرامید می باشد ولی از سد خونی مغز عبور نمی کندو بهمین دلیل عوارض جانبی کمتری دارد.

آنتا گو نیست های سرو تو نین ondansetron,zofranدر درمان تهوع واستفراغ ناشی از شیمی درمانی وجراحی استفاده میشوندو در پیشگیری از بیماری حرکت موثرنمی با شند.

جدول شماره 2 :داروهای که در درمان تهوع مورد استفاده قرار می گیرد

نام دارو	دوز دارو در بزرگسالان	عوارض جانبی	دسته دارویی
Granisetron (kytril)	1میلی گرم دو بار در روز 10نانوگرم/کیلوگرم IVروزانه	سر درد خواب اوری	آنتا گونیست 5HT3
Domperidone (motilium)	20-10میلی گرم 4-3 بار در روز حداکثر 80میلی گرم یا 60میلی گرم 2بار درروز از راه رکتال	دیستونی	آنتا گو نیست دوپامین
Metoclopramide (plasil)	10میلی گرم 3بار درروز 10 میلی گرم IM	بی قراری ,خواب الودگی عوارض اکسترا پیرامیدال	آنتا گونیست دو پامین افزایش حرکت دستگاه گوارش
Ondansetron Zofran))	8-4میلی گرم 3بار درروزیا 32میلی گرم IV	احتیاط :در نار سایی کبدی	آنتا گو نیست 5HT3
Perphenazine (trilafon)	4-2 میلی گرم حداکثر4بار درروزیا 5 میلی گرم IM حداکثر3بار درروز	خواب اوری عوارض اکسترا پیرامیدال	فنو تیا زین ها
Chlorpromazine (compazine)	5یا 10میلی گرم IM یا هر 8-6 ساعت 25میلی گرم به صورت شیاف هر 12 ساعت	خواب اوری عوارض اکستراپیرا میدال	فنو تیازین ها
Prometazine (phenergan)	5/12میلی گرم هر 8-6 ساعت یا 5/ 12میلی گرم IM هر 8-6 ساعت	خواب آوری عوارض اکستراپیرامیدال	فنو تیا زین ها
Thiethyl perazine (torecan)	10 میلی گرم حد اکثر 3بار درروز یا 2میلی لیتر حد اکثر 3 بار درروز	خواب آوری عوارض اکسترا پیرامیدال	فنو تیا زین ها
Meclizine (antivert,bonine)	12/5-25میلی گرم هر 6-4ساعت به صورت خوراکی	خواب آوری احتیاط: در گلوکوم و بزرگی پرو ستات	انتی هیستامین انتی کو لینرژیک

دارو هایی که سر عت تخلیه معده را افزایش می دهند مانند متوکلو پرامید و پودر ریشه  ginger د ر در مان تهوع موثر می باشند .متو کلو پرامید یک آنتا گو نیست دو پامین و یک داروی ضد تهوع قوی می با شداما در

پیشگیری از بیماری حرکت موثر نمی با شد.دومپریدون یک داروی ضد تهوع می باشد که از سد خونی مغز عبور نمی کندو عوارض جانبی کمتری دارد. انتا گو نیست های سرو تونین در درمان سر گیجه بسیار با ارزش می باشنداما در مواردی استفاده می شوند که داروهای دیگر موثر نمی باشند.

دارو هایی که نقش آنها کاملا مشخص نشده است:

·        بلوکه کننده های کا نال کلسیم:

Cinnarizineوflunarizine دارو های ضد سر گیجه هستند. بعضی بلو که کننده های کانال کلسیم مثل وراپامیل ایجاد یبو ست های شدید می کنند که در درمان اسهال نا شی از اختلال سیستم دهلیزی موثر می با شند .

. وراپامیل در 3/1 بیماران که بیماری مینیر دارندموثر بوده و حملات را کاهش میدهد. نیمو دیپین از بروز مینیر جلو گیری می کند.افرادی که دچار مینیرهای دهلیزی یا سر گیجه های عود کننده می شونداغلب دارای سردردهای میگرنی می باشند که در این موارد بلوکه کننده های کا نال کلسیم مو ثر میبا شند.

·        بلو که کننده های کانال سدیم :

Gabapentin(neurontin),carbamazepine(tegretol),oxcarbazepine(trileptal)گاهی اوقات در درمان سر گیجه مو ثر بوده اند.gabapentine همچنین قادر به تضعیف کردن حرکات غیر ارادی چشم میباشد. داروهای مذکور بر روی سیستم گابا اثر می کنند که این سیستم در ایجاد سر گیجه دخالت دارد. Tegretol,trileptal در درمان التهاب عصب دهلیزی مورد استفاده قرار می گیرند. بکلوفن اگونیست گابا می باشدکه عدم تعادل دهلیزی راکاهش می دهد.

·        آگونیست های هیستامین :

با وجود اینکه آنتی هیستامین هایی که دردرمان سر گیجه استفاده میشوند آنتاگونیست رسپتور H1 میباشد بتاهیستین (serc) که یک آگونیست H1,H2 واحتمالا انتا گونیست H3 میباشد در درمان سر گیجه موثر می باشد.رسپتور H3 اثر تنظیم کننده روی رسپتورهای H1,H2 دارد.بتا هیستین به میزان 8میلی گرم سه بار در روز تجویز می شود اثر بتا هیستین وابسته به دوز می باشد ومی توان دارو را حد اکثر به میزان 32میلی گرم مصرف نمود.

·        استرو ئید ها :

کورتیکو استروئید ها مانند dexametasone(decadron)   برای درمان بیماری مینیروالتهاب عصب دهلیزی مورد استفاده قرار می گیرند. دگزامتازون به میزان 4میلی گرم در روز در موارد سر گیجه های شدید در بیماری مینیر موثر می باشد.

·        سمپاتو میمتیک ها:

افدرین و آمفتامین از جمله دارو های سمپاتو میمتیک می باشند. دارو های سمپاتو میمتیک باعث افزایش اثرات خواب آوری تضعیف کننده های دهلیزی می شوند. آمفتا مین ایجاد وابستگی می کند بهمین دلیل معمولا استفاده نمی شود.

·        استیل لوسین:

این دارو برای برطرف کردن سریع سر گیجه از راه تزریق وریدی استفاده می شود.

·        جینکو بیلوبا:

عصاره این گیاه جهت درمان سرگیجه مورد استفاده قرار می گیرد.

·        آنتا گونیست های استیل کولین:

آنتا گونیست های انتخابی رسپتور M2 ممکن است سیستم دهلیزی را تضعیف کنند بدون اینکه عوارض جدی

ایجاد کنند.

رفرانس :

http://www.tchain.com/otoneurology/treatment/drugrx.html